နေပြည်တော်၊ ၂၁.၆.၂၀၁၉
၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သယံဇာတတူးဖော်ထုတ်လုပ်မှုများ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု ဖော်ဆောင်ရေးညီလာခံ 2019 Extractive Industries Transparency Initiated (EITI) Global Conference ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားကို (၁၈.၆.၂၀၁၉) ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းတွင် ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ ပါရီမြို့၊ OECD Conference Center အစည်းအဝေးခန်းမ၌ ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ရာ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဦးဆောင်သော မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့တက်ရောက်ခဲ့သည်။
အဆိုပါ ညီလာခံဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားတွင် International EITI Board အဖွဲ့၏ ဥက္ကဌ ဖြစ်သူ Mr. Fredrik Reinfeldt နှင့် ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ ဥရောပနှင့် နိုင်ငံခြားရေးရာဝန်ကြီးဌာန၊ ဝန်ကြီး H.E. Jean-Baptiste Lemoyne တို့မှ အဖွင့်အမှာစကားများပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ သယံဇာတတူးဖော်ထုတ်လုပ်မှုများ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုဖော်ဆောင်ရေး စံချိန်စံညွှန်များ (2019 EITI Standards) အား (၁၇.၆.၂၀၁၉) ရက်နေ့တွင် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့သည့် (၄၃)ကြိမ်မြောက် International EITI Board အစည်းအဝေးတွင် အတည်ပြုပြဌာန်းခဲ့ကြောင်း တရားဝင်ထုတ်ပြန်ကြေငြာခဲ့ပြီး ယနေ့ကမ္ဘာတွင် သယံဇာတတူးဖော်ထုတ်လုပ်မှုများ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုဖော်ဆောင်ရေးနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်လာသည့် အခြေအနေများနှင့် အနာဂတ်တွင် ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရမည့် လုပ်ငန်းများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အစိုးရ၊ ကုမ္ပဏီနှင့် အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းတို့မှ ဖိတ်ကြားထားသောပုဂ္ဂိုလ်များက ရှု့ထောင့်အသီးသီးမှ ဆွေးနွေးတင်ပြခဲ့ကြသည်။
ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားအပြီးတွင် ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးနှင့်အဖွဲ့သည် OECD Conference Center အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် EITI အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့် နိုင်ငံပေါင်း (၅၂)နိုင်ငံတို့မှ ခင်းကျင်းပြသထားသည့် သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံအလိုက် သယံဇာတ တူးဖော်ထုတ်လုပ်မှုများ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု ဖော်ဆောင်ရေးဆောင်ရွက်နေမှုများ၊ အစီရင်ခံစာများအား ကြည့်ရှု့လေ့လာခဲ့ပြီး တွေ့ကြုံရသည့် အခက်အခဲများ၊ အားသာချက်၊ အားနည်းချက်များနှင့်စပ်လျဉ်း၍ သိရှိလိုသည်များကို အသေးစိတ် ဆွေးနွေးမေးမြန်းခြင်းများဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။
နေ့လည်ပိုင်းတွင် ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးနှင့်အဖွဲ့သည် International EITI Board အဖွဲ့၏ ဥက္ကဌဖြစ်သူ Mr. Fredrik Reinfeldt ခေါင်းဆောင်သောအဖွဲ့နှင့်တွေ့ဆုံ၍ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် EITI အဖွဲ့ဝင်လောင်းနိုင်ငံမှ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအဖြစ် တိုးမြှင့်သတ်မှတ်နိုင်ရေးအတွက် (၄၃) ကြိမ်မြောက် International EITI Board အစည်းအဝေးတွင် ဆွေးနွေးခဲ့သည့် အချက်များနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အလွတ်သဘော ရင်းနှီးပွင့်လင်းစွာ ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။
ညနေပိုင်းတွင် ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးသည် တွင်းထွက်သယံဇာတများ စီမံအုပ်ချုပ်မှုပိုမိုအားကောင်းလာစေရန်အတွက် EITI မှတစ်ဆင့် အစီရင်ခံစာများကို အများပြည်သူသို့ အသိပေးထုတ်ပြန်ပေးခြင်း from reports to disclosure using the EITI to strengthen government နှင့်စပ်လျဉ်းသည့် ဆွေးနွေးပွဲသို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။
ညီလာခံ ဒုတိယနေ့တွင် ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးသည် Showcasing leadership on the transparency agenda ခေါင်းစဉ်ဖြင့် ကျင်းပပြုလုပ်သည့် EITI Stakeholders Forum တွင် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရအနေဖြင့် တွင်းထွက်သယံဇာတများ တူးဖော်ထုတ်လုပ်ရောင်းချရာ၌ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိရေး၊ သတင်းအချက်အလက်များ အများပြည်သူသို့ စနစ်တကျထုတ်ပြန်နိုင်ရေး၊ လက်ရှိနှင့် အနာဂတ် နိုင်ငံသူ/နိုင်ငံသားများအတွက် အကျိုးအမြတ်အများဆုံးဖြစ်စေရေး၊ ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ဒေသခံတို့၏ လူမှုစီးပွားရေး ထိခိုက်ပျက်စီးမှု တတ်နိုင်သမျှ လျှော့နည်းသက်သာစေရေးတို့အတွက် နိုင်ငံတကာစံနှုန်းများနှင့်အညီ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဆောင်ရွက်ချက်များ၊ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်မည့် အစီအစဉ်များနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ညီလာခံသို့ မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။
အဆိုပါနေ့ နံနက်ပိုင်းတွင် ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးဆောင်သော မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ စွမ်းအင်နှင့်သတ္တုသယံဇာတများဆိုင်ရာဝန်ကြီးဌာန၊ ဒုတိယဝန်ကြီး Prof. Akhmad Syakhroza ဦးဆောင်သော အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ EITI အဖွဲ့အား လည်းကောင်း၊ Natural Resource Governance Institute ၏ ဥက္ကဌဖြစ်သူ Mr. Daniel Kaufmann ဦးဆောင်သောအဖွဲ့အားလည်းကောင်း သီးခြားစီတွေ့ဆုံခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် EITI အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံဖြစ်ရေးအတွက် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ အတွေ့အကြုံသင်ခန်းစာများအပေါ် လေ့လာဆွေးနွေးတိုင်ပင်ခြင်း၊ အကြံပြုသဘောထားမှတ်ချက်များရယူခြင်း၊ တွင်းထွက်သယံဇာတများ စီမံအုပ်ချုပ်ရာတွင် လိုအပ်သည့် နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ၊ နိုင်ငံတကာအတွေ့အကြုံများ မျှဝေခြင်းများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ရင်းရင်းနှီးနှီးတွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သတင်းရရှိသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသည် ၂၀၁၄ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လတွင် မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ၌ ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့သည့် International EITI Board အစည်းအဝေး သဘောတူညီချက်အရ EITI အဖွဲ့ဝင်လောင်းနိုင်ငံအဖြစ် စတင်ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး လက်ရှိအချိန်တွင် အစိုးရ၊ ကုမ္ပဏီနှင့် အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများမှ ကိုယ်စားလှယ်များပါဝင်ဖွဲ့စည်းထားသည့် သုံးပွင့်ဆိုင်ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့၏ သဘောတူညီချက်ဖြင့် ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၆ခုနှစ် အထိ သယံဇာတတူးဖော်ထုတ်လုပ်မှုများဆိုင်ရာ ကိန်းဂဏန်းအချက်အလက်များ၊ သတင်းအချက်အလက်များပါဝင်သည့် အစီရင်ခံစာ(၄)ခုကို ထုတ်ပြန်နိုင်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘဏ္ဌာရေးနှစ်အတွက် အစီရင်ခံစာထုတ်ပြန်နိုင်ရေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး အဖွဲ့ဝင်လောင်းနိုင်ငံအဆင့်မှ EITI အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံဖြစ်ရေး EITI နိုင်ငံတကာစံနှုန်းများပြည့်မီရေး ကြိုးစားဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်းသိရှိရသည်။
